سوننەتە سروشتییەکان

ئه‌و سوننه‌ته‌ سروشتیانه‌ كه‌ له‌ فه‌رمووده‌ی جیاوازدا هاتوون

١- ئه‌بو هوره‌یره‌ خوا لێی رازی بێت ده‌فه‌رموێ كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا صَلَّی اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فه‌رمووی : (الْفِطْرَةُ خَمْسٌ : الْخِتَانُ ، وَالِاسْتِحْدَادُ ، وَقَصُّ الشَّارِبِ ، وَتَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ ، وَنَتْفُ الْإِبْطِ)[1] واته‌ : سوننه‌ته‌ سروشتیه‌كان پێنجن : خه‌ته‌نه‌كردن ، به‌رتاشین ، سمێڵ كورت كردنه‌وه‌ ، نینۆك كردن ، هه‌ڵكه‌ندنی مووی بن باڵ .

٢- ـ عائیشه‌ خوا لێی رازی بێت ده‌فه‌رموێ : پێغه‌مبه‌ر صَلَّی اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فه‌رمووی : (عَشْرٌ مِنْ الْفِطْرَةِ : قَصُّ الشَّارِبِ وَإِعْفَاءُ اللِّحْيَةِ وَالسِّوَاكُ وَاسْتِنْشَاقُ الْمَاءِ وَقَصُّ الْأَظْفَارِ وَغَسْلُ الْبَرَاجِمِ وَحَلْقُ الْعَانَةِ وَنَتْفُ الْإِبْطِ وَانْتِقَاصُ الْمَاءِ وَنَسِيتُ الْعَاشِرَةَ إلَّا أَنْ تَكُونَ الْمَضْمَضَةَ) واته‌ : ده‌ ره‌فتار هه‌ن له‌ سووننه‌ته‌ سروشتیه‌كانن : سمێڵ كورت كردنه‌وه‌ ، ریش هێشتنه‌وه‌ ، سیواك كردن ، ئاو له‌ده‌م رادان ، نینۆك كردن، شتنی چرچولۆچی جه‌سته‌ ، هه‌ڵكه‌ندنی مووی بن باڵ ، به‌رتاشین ، به‌كارهێنانی ئاو بۆ تارات گرتن)، موسعه‌ب ده‌فه‌رموێ (یه‌كێكه‌ له‌ پیاوانی سه‌نه‌دی فه‌رمووده‌كه‌) ده‌یه‌میانم بیرچۆته‌وه‌ ، ئه‌گه‌ر ئاو له‌ لووت رادان نه‌بێت ..

له‌م دوو فه‌رمووده‌ پیرۆزه‌وه‌ روون ده‌بێته‌وه‌ كه‌ سووننه‌ته‌ سروشتیه‌كان زۆرن و مه‌رجیش نیه‌ هه‌ر ئه‌م ده‌یه‌ بن كه‌ لێره‌دا هاتوون به‌ڵام ئه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ ئه‌مانه‌ له‌وانن :

١- خه‌ته‌نه‌ كردن    ٢- تارات گرتن به‌ ئاو .    ٣- سیواك كردن .

٤- نینۆك كردن .    ٥- به‌رسمێڵ كردن .         ٦- ریش هێشتنه‌وه‌ .

٧- به‌رتاشین .       ٨- هه‌ڵكه‌ندنی مووی بن باڵ .

٩- شتنی چرچولۆچی هه‌ندێك شوێنی پێست وه‌كو سه‌ر په‌نجه‌و گوێچكه‌و ئه‌وانه‌ ..

١٠- ئاو له‌ ده‌م و لووت رادان ...


نوسینی: مامۆستا کرێکار



[1]   بوخارى ( 5891 ) ، موسليم ( 257 ) .

1397 جار خوێندراوه‌ته‌وه‌
23/08/2015
بڵاوكردنه‌وه‌ی بابه‌ته‌كان مافی هه‌موو كه‌سێكه‌ به‌مه‌رجێك ئاماژه‌ به‌ سه‌رچاوه‌كه‌ی بدات.